کمک های اولیه

کمک های اولیه برای کدام هدف؟

کمک های اولیه برای حفظ سلامت و جان مصدوم یا بیمار قبل از رسیدن پرسنل اورژانس یا انتقال به مراکز درمانی انجام می‌شود. اهداف اصلی کمک های اولیه شامل:

• حفظ جان بیمار یا مصدوم.
• جلوگیری از پیشرفت و گسترش آسیب‌ها.
• بهبود حال بیمار یا مصدوم تا زمان رسیدن به مراکز درمانی.
• حفظ ایمنی فرد کمک‌رسان.
• اجتناب از آسیب‌های بیشتر با جلوگیری از اقدامات نادرست.
• کاهش درد و اضطراب مصدوم یا بیمار.

در کمک های اولیه باید از دانش، تجربه و دستورالعمل‌های مناسب استفاده شود تا از آسیب‌های بیشتر جلوگیری شود. برای مثال، در مصدومیت‌های ستون فقرات، اقدامات صحیح برای محدودسازی حرکت و انتقال مناسب بیمار ضروری است.

---

كمك هاي اوليه برای کیست؟

کمک های اولیه برای مواقعی ضروری است که حادثه یا بیماری ناگهانی تهدیدکننده جان یا عضو فرد باشد. هدف از کمک های اولیه کاهش آسیب‌ها، جلوگیری از وخامت حال بیمار و حفظ جان تا رسیدن به مراکز درمانی است.

 

مثالي از
يك موقعيت اورژانس و نيازمند كمك هاي اوليه است

مثال‌هایی از این موقعیت‌ها عبارتند از:

• زخم‌های وسیع و خونریزی‌دهنده
• سوختگی‌ها و گزیدگی‌ها
• کاهش ناگهانی سطح هوشیاری یا غش
• تصادف، سقوط از ارتفاع، یا مسمومیت‌ها
• درد حاد قفسه سینه یا شکم
• تنگی نفس یا استفراغ شدید
• تشنج، برق‌گرفتگی، و گازگرفتگی حیوانات
• مشکلات حسی و حرکتی ناگهانی

این شرایط نیازمند اقدامات فوری و انتقال به مراکز درمانی مناسب هستند.

---

ارجحیت مراقبت را به موارد تهدید کننده حیات بدهید (اسیر احساسات نشوید)

 

در هنگام کمک‌رسانی به مصدوم یا بیمار، ارزیابی محیط و حفظ امنیت خود و مصدوم اهمیت بالایی دارد. اولویت با رسیدگی به آسیب‌های تهدیدکننده حیات است، مانند مشکلات در راه هوایی، تنفس، و گردش خون. در صورتی که خطرات جانی وجود داشته باشد (مانند آتش‌سوزی یا ریزش آوار)، باید مصدوم را به سرعت به محیط امن منتقل کرده و سپس اقدامات درمانی را انجام داد.

 

در هر موقعيت اورژانسي بايد با حفظ آرامش
و تمركز به اولويتهاي تهديد كننده حيات به نجات مصدوم
پرداخت.

 

در ارزیابی اولیه، توجه به مشکلات تهدیدکننده حیات اولویت دارد. اگر تنفس مختل شده باشد، باید ابتدا آن را برقرار کرد و سپس به سایر مشکلات مانند خونریزی پرداخت. اگر چند نفر در کمک‌رسانی حضور دارند، اقدامات همزمان ممکن است.

در هر موقعیت اضطراری، با حفظ آرامش و تمرکز، باید ابتدا به مشکلات تهدیدکننده حیات رسیدگی شود، زیرا بدون رفع این مشکلات، سایر اقدامات بی‌فایده خواهد بود.

---

اصول حفاظت فردي: الزام یا اختیار

هنگام کمک‌رسانی به مصدوم، حفاظت از خود و مصدوم در برابر خطرات الزامی است.

شستن دست‌ها و استفاده از دستکش‌های یک‌بار مصرف برای جلوگیری از انتقال عفونت ضروری است.

اگر احتمال تماس با خون یا ترشحات بدن وجود دارد، حتماً باید دستکش بپوشید.

برای جلوگیری از انتقال عفونت، باید فرض کرد که تمام ترشحات بدن و خون آلوده هستند.

لبه دستكش ديگر را با دست داراي دستكش
گرفته و بر روي دست خود بكشيد. توجه كنيد كه دست داراي
دستكش به پوست برخورد نكند.

 

دقت كنيد كه در حين پوشيدن دستكش
دستهايتان به قسمتهاي اصلي دستكش برخورد نكند.

همچنین در مورد عفونت‌های منتقله از راه هوا، امدادگر باید از ماسک استفاده کرده و مراقب باشد که هنگام درمان مصدوم، بر روی زخم‌ها عطسه یا سرفه نکند. حفظ این اصول برای کاهش خطر انتقال عفونت بسیار مهم است.

 

روش درست شستن دستها

مراحل شستن صحيح دستها در شكلهاي زير به ترتيب نمايش داده
شده است.

 

ابتدا دستان خود را زير شير آب خيس كنيد.
يك قطعه صابون را در كف دست خود قرار داده و دستان خود
را به هم بماليد.

 

كف دست راست خود را به پشت دست چپ و سپس كف دست چپ را به پشت دست راست بماليد.

 

 

انگشتان خود را در هم قفل كرده و صابون را
در بين انگشتان بماليد.

 

پشت انگشتان دست راست خود را به كف
دست چپ بماليد و برعكس.

---

چهار ستون كمكهاي اوليه

مطلب به چهار ستون اصلی تقسیم شده است: امدادگر، مصدوم یا بیمار، صحنه حادثه، و وسایل و تجهیزات کمک های اولیه. در ادامه هر ستون به صورت خلاصه توضیح داده شده است:

الف- امدادگر:

1. تعریف و ویژگی‌های امدادگر:
   • امدادگر کسی است که آموزش‌های لازم در زمینه کمک های اولیه را دیده و قادر به تشخیص، ارزیابی و تعیین اولویت‌ها در موقعیت‌های مختلف است.
   • ویژگی‌های برتر امدادگر شامل اراده و انگیزه کمک به دیگران، آگاهی از کمک های اولیه، خلاقیت، سرعت در تصمیم‌گیری، خونسردی و اعتماد به نفس می‌باشد.
   • امدادگر باید در کمک رسانی به مصدومین و کنترل صحنه حادثه مهارت داشته باشد و در صورت نیاز، مسئولیت را به افراد ماهرتر واگذار کند.
2. آموزش و تمرین:
   • هر فردی با علاقه و اشتیاق می‌تواند با گذراندن دوره‌های مقدماتی و عملی به مهارت‌های لازم در کمک های اولیه دست یابد.
   • شناخت توانایی‌ها و محدودیت‌های خود برای امدادگر بسیار مهم است تا از انجام اقدامات نادرست و خطرناک جلوگیری کند.
3. مدیریت استرس:
   • امدادگر باید بتواند استرس‌های ناشی از حوادث را مدیریت کرده و در صورت نیاز از روانشناس یا روانپزشک کمک بگیرد.

ب- مصدوم یا بیمار:

1. تعریف مصدوم:
   • مصدوم به فردی گفته می‌شود که به دلیل بروز مشکل طبی، حادثه یا تصادف نیاز به کمک دارد.
2. مواجهه با مصدوم:
   • اولین وظیفه امدادگر پس از اطمینان از ایمنی صحنه حادثه، بررسی وضعیت تهدید کننده حیات مصدوم است.
   • اگر وضعیت تهدید کننده حیات وجود نداشت، باید ارزیابی ثانویه انجام شود.
3. ارتباط با مصدوم:
   • امدادگر باید با مصدوم به گونه‌ای ارتباط برقرار کند که اعتماد او را جلب کرده و احساس امنیت و آرامش را در وی ایجاد کند.
   • استفاده از زبان ساده، گوش دادن فعال و توجه به احساسات مصدوم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

اصول کلی در کمک های اولیه:

1. حفظ آرامش: در شرایط اورژانسی، حفظ خونسردی و کنترل احساسات بسیار مهم است. به یاد داشته باشید که اضطراب و ترس می‌توانند قدرت تصمیم‌گیری و عملکرد شما را مختل کنند. چند نفس عمیق بکشید و سعی کنید افکار خود را کنترل کنید.
2. کمک گرفتن از دیگران: در مواقع اضطراری، از دیگران بخواهید کارهایی مانند تماس با اورژانس، آوردن جعبه کمک های اولیه، یا ایجاد یک محیط امن برای مصدوم را انجام دهند.
3. ثبت و یادآوری شواهد: مدت زمان رویدادها، تغییرات در وضعیت مصدوم، و هرگونه اطلاعات ضروری را یادداشت کنید. این اطلاعات باید به پرسنل اورژانس تحویل داده شوند.
4. مراقبت از مصدوم و متعلقات: اطمینان حاصل کنید که وسایل شخصی مصدوم همیشه در کنار او باشد و در صورت نیاز به بررسی وسایل، این کار را با احتیاط انجام دهید.
5. ارزیابی ایمنی صحنه: قبل از هر اقدامی، ایمنی خود و دیگران را ارزیابی کنید. مخاطرات بالقوه مثل مواد شیمیایی، برق، و آتش‌سوزی را شناسایی و از اقدامات محافظتی استفاده کنید.

ایجاد منطقه ایمن و کمک به مصدوم:

1. حذف عوامل خطر: در صورت وجود عوامل خطرزا مانند ماشین روشن یا ساختمان در حال سوختن، ابتدا باید این عوامل را حذف کرد. اگر نمی‌توان این عوامل را فوراً حذف کرد، باید مصدوم را به محلی امن منتقل کرد.
2. اطمینان از ایمنی خود: از لباس‌های مخصوص و تجهیزات ایمنی استفاده کنید. اگر محیط ایمن نیست، به اورژانس 115 تماس بگیرید و منتظر بمانید.
3. مدیریت صحنه حوادث جاده‌ای: اتومبیل خود را دور از محل حادثه پارک کنید و از چراغ‌های چشمک‌زن و مثلث‌های اخطار استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که خودرو آسیب‌دیده خاموش و پایدار است.
4. مقابله با آتش‌سوزی: آتش را با خنک کردن، حذف اکسیژن یا حذف مواد سوختنی کنترل کنید. در صورت امکان افراد را به آرامش از ساختمان خارج کنید. از آسانسور استفاده نکنید و به ساختمان در حال سوختن بازنگردید.
5. برخورد با برق‌گرفتگی: در صورت برق‌گرفتگی، فرد مصدوم را از منبع برق دور کنید. جریان‌های برق می‌توانند باعث اسپاسم عضلانی و قفل شدن دست به منبع برق شوند که خطرناک است. از تماس مستقیم با فردی که دچار برق‌گرفتگی شده، اجتناب کنید.
6. اقدامات پس از حادثه: پس از رسیدن پرسنل اورژانس، باید اطلاعات لازم را به آنها بدهید و از دستورات آنها پیروی کنید. همچنین حریم خصوصی مصدوم را رعایت کنید و از دادن اطلاعات نادرست به بستگان مصدوم خودداری کنید.

 

• برق‌گرفتگی:
  • مراقبت‌ها: هرگز به مصدوم در تماس با منبع برق دست نزنید. از وسایل غیر فلزی برای قطع برق استفاده کنید. پس از قطع جریان برق، اگر مصدوم بی‌هوش است، فوراً عملیات احیا را آغاز کنید.
  • ولتاژ بالا: تماس با برق ولتاژ بالا معمولاً کشنده است. افراد حاضر در صحنه باید حداقل 18 متر از منبع برق فاصله بگیرند.
  • ولتاژ پایین: برق‌گرفتگی در خانه‌ها و کارگاه‌ها می‌تواند خطرناک باشد. از کار با وسایل برقی با دست‌های خیس یا در محیط مرطوب پرهیز کنید.
• صاعقه‌زدگی:
  • ولتاژ صاعقه می‌تواند از 200,000 تا 500,000 ولت باشد و موجب آسیب‌های جدی شود. پس از صاعقه‌زدگی، ممکن است قربانی به ایست قلبی دچار شود و نیاز به احیای قلبی-ریوی باشد.
• غرق‌شدگی:
  • اقدامات: قربانی غرق‌شده را به‌گونه‌ای از آب خارج کنید که سر او پایین‌تر از قفسه سینه قرار گیرد تا از ورود آب به راه هوایی جلوگیری شود. پس از خارج کردن، تنفس قربانی را بررسی کنید و در صورت لزوم، احیا را آغاز کنید.
• جعبه کمک های:
  • جعبه کمک های باید شامل مواردی مانند چسب زخم، پانسمان استریل، دستکش یک‌بار مصرف، باندها، قیچی، محلول ضدعفونی‌کننده و سایر وسایل ضروری باشد. این جعبه باید در محیطی خشک نگهداری و به‌طور منظم بررسی شود.

---

كمكهاي اوليه: زنجیره اقدامات نجاتبخش

1. پیشگیری و آمادگی:

• شناسایی خطرات بالقوه و کاهش آنها.
• اطمینان از دسترسی به تجهیزات و آگاهی از سرویس‌های اورژانس.
• غلبه بر موانع کمک‌رسانی مانند واگذاری مسئولیت به دیگران.

2. تشخیص سریع موقعیت اورژانسی:

• آگاهی از احساسات خود و توجه به موقعیت‌های نیازمند کمک.
• نادیده نگرفتن وضعیت‌های اورژانسی حتی اگر دیگران واکنش نشان نمی‌دهند.

3. ارزیابی صحنه:

• بررسی ایمنی صحنه برای خود و مصدوم.
• جستجوی علت حادثه و مکانی امن برای کمک‌رسانی.
• استفاده از کمک‌های دیگران در صحنه.

4. ارزیابی مصدوم یا بیمار:

• صحبت با مصدوم و همدردی با او.
• شناسایی مشکلات تهدید‌کننده حیات و اقدام سریع برای رفع آنها.
• بررسی سطح هوشیاری و شناسایی علائم آسیب احتمالی.

5. اقدامات مربوط به کمک های اولیه:

• برنامه‌ریزی اقدامات بر اساس اولویت و وخامت وضعیت.
• ارزیابی و درخواست کمک‌های بیشتر.
• تکرار ارزیابی مصدوم تا رسیدن کمک‌های تخصصی.

درخواست کمک:

• ارزیابی نوع کمک مورد نیاز و تماس با اورژانس پیش‌بیمارستانی.
• ارائه اطلاعات دقیق به اورژانس و حفظ آرامش در هنگام تماس.

بازتوانی خود:

• آگاهی از واکنش‌های خود به استرس و صحبت با فردی معتمد.
• اجتناب از سرزنش خود و مشورت با متخصص در صورت لزوم.

مراقبت‌های فوری پزشکی:

• واگذاری مراقبت به پرسنل اورژانس پس از رسیدن آنها.
• تبعیت از دستورات تیم درمانی و ماندن در صحنه تا زمانی که اجازه ترک داده شود.

این مراحل به بهبود نتایج درمانی برای مصدومان یا بیماران کمک می‌کند.

هر مصدوم سوانح رانندگي را داراي آسيب
گردن در نظر بگيريد لذا سر و گردن را تا زمان رسيدن كمك
ثابت نگه داريد و روي گوشها را براي شنيدن صدا توسط
مصدوم نپوشانيد.

از يكي از ناظرين درخواست نماييد تا در دو
سمت محل حادثه مثلثهاي خطر را قرار دهد. همچنين به
فردي كه چنين اقدامي را انجام ميدهد تذكر دهيد كه مراقب
ساير وسايل نقليه عبوري باشد.

---

ساختار و عملکرد دستگاه تنفس و گردش خون

ساختار و عملکرد دستگاه تنفس

• آناتومی دستگاه تنفس: دستگاه تنفس شامل راه‌های عبور هوا و ریه‌ها است که اکسیژن را به بدن می‌رساند. این راه‌ها شامل بینی، دهان، حلق، حنجره، نای، نایژه‌ها و انشعابات آنها در ریه‌ها است.
• تقسیم‌بندی دستگاه تنفس: دستگاه تنفس به سه قسمت فوقانی (دهان و بینی)، میانی (حلق و حنجره) و تحتانی (نای و نایژه‌ها) تقسیم می‌شود.
• شرایط ایجاد کننده انسداد راه هوایی: انسداد راه هوایی می‌تواند به علت ورود جسم خارجی یا کاهش سطح هوشیاری رخ دهد. در این حالت‌ها، مانورهای خاصی برای باز کردن راه هوایی انجام می‌شود.
• تهویه: فرآیندی است که در آن هوا به ریه‌ها وارد و از آن‌ها خارج می‌شود. تعداد تنفس نرمال حدود ۱۲ تنفس در دقیقه است.

ساختار و عملکرد دستگاه گردش خون

• آناتومی و فیزیولوژی دستگاه قلبی عروقی: دستگاه گردش خون شامل قلب و رگ‌ها است. قلب چهار حفره دارد: دو دهلیز و دو بطن.
• حفرات قلب: بطن راست و چپ خون را پمپ می‌کنند. دهلیزها خون را دریافت و به بطن‌ها منتقل می‌کنند.
• رگ‌ها: شامل سرخرگ‌ها، سیاهرگ‌ها و مویرگ‌ها هستند. سرخرگ‌ها خون اکسیژن‌دار را از قلب به بافت‌ها می‌رسانند و سیاهرگ‌ها خون کم‌اکسیژن را به قلب بازمی‌گردانند.

---

ارست:

ایست قلبی و تنفسی: تعریف، علل و پیامدها

ایست قلبی چیست؟

ایست قلبی به دلیل اختلال الکتریکی در قلب رخ می‌دهد که باعث توقف عملکرد قلب و عدم خون‌رسانی به اندام‌های حیاتی مانند مغز می‌شود.

ایست تنفسی چیست؟

ایست تنفسی به اختلال در روند طبیعی تنفس اشاره دارد که ممکن است به صورت تنفس‌های بریده بریده و سطحی باشد و باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به خون شود.

علت ایست قلبی یا تنفسی:

• بزرگسالان: معمولاً ایست قلبی ناشی از حمله قلبی یا آریتمی‌های خطرناک است که منجر به ایست تنفسی می‌شود.
• کودکان: اغلب ابتدا ایست تنفسی رخ می‌دهد و سپس به دلیل کمبود اکسیژن، ایست قلبی نیز اتفاق می‌افتد.

پیامدهای ایست قلبی:

در صورت عدم بازگشت جریان خون طی ۵ دقیقه، سلول‌های مغز آسیب غیرقابل برگشت می‌بینند که ممکن است به مرگ منجر شود.

تاثیر فشردن قفسه سینه و تنفس کمکی:

فشردن قفسه سینه جریان خون کمکی را فراهم می‌کند و تنفس کمکی اکسیژن مورد نیاز برای زنده نگه داشتن قربانی را تأمین می‌کند، که این دو اقدام حیاتی در احیای قلبی-ریوی هستند.

 

---

تشخیص شرایط لازم برای شروع احیا

اهمیت تشخیص زمان شروع احیا:

تشخیص سریع ایست قلبی یا تنفسی برای آغاز احیا و فعال‌سازی اورژانس ضروری است. تأخیر در تشخیص می‌تواند باعث شکست عملیات احیا شود.

چه کسی نیازمند احیا است؟

افرادی که تنفس طبیعی ندارند و به تحریکات پاسخ مناسبی نمی‌دهند، نیاز به احیا دارند.

مفهوم تنفس طبیعی:

تنفس طبیعی شامل دم و بازدم با تعداد و عمق مناسب است که باعث حرکت قابل‌مشاهده قفسه سینه می‌شود. اگر تنفس سطحی و نامنظم باشد و قفسه سینه حرکت نکند، تنفس مؤثر نیست.

مفهوم پاسخ به تحریکات:

بیماری که به صدا زدن یا تحریک لمسی پاسخ می‌دهد (مثلاً حرکت، صحبت کردن، یا تنفس طبیعی) در حالت هشیار است. تحریک شامل صدا زدن بلند یا ضربه زدن آرام به شانه است.

آیا نیاز به چک نبض برای شروع احیا هست؟

چک کردن نبض برای افراد غیرآموزش دیده می‌تواند باعث تأخیر شود، بنابراین بر اساس عدم تنفس طبیعی و عدم پاسخ به تحریکات، باید احیا را آغاز کرد.

چه کسی نیاز به احیا ندارد؟

فردی که تنفس طبیعی دارد، حتی اگر پاسخ‌دهی نداشته باشد، نیاز به احیا ندارد اما ممکن است به کمک نیاز داشته باشد و باید به وضعیت ریکاوری منتقل شود.

شرایطی که احیا قابل انجام نیست یا بی‌فایده است:

• ایمنی امدادگر: اگر صحنه خطرناک باشد و امدادگر در معرض آسیب باشد.
• نشانه‌های مرگ غیرقابل برگشت: مثل قطع سر، خشک شدن بدن، یا متلاشی شدن بدن.
• خستگی شدید امدادگر: اگر امدادگر تنها باشد و بیش از حد خسته شود.

---

توالی اقدامات احیا

اهمیت توالی و تاثیر آن در بقا:

انجام سریع و متوالی اقدامات احیا (توالی احیا) می‌تواند شانس بقا را تا بیش از 70 درصد افزایش دهد. این توالی شامل فشردن قفسه سینه و تنفس کمکی است و انجام سریع و دقیق آن بسیار حیاتی است.

مراحل توالی احیا:

1. بررسی ایمنی صحنه: اطمینان از ایمنی صحنه برای حفاظت از امدادگر و قربانی ضروری است. از ورود به صحنه خطرناک اجتناب کنید.
2. بررسی پاسخدهی قربانی و شرایط نیازمند احیا:
   • پاسخ‌دهی: با صدا زدن و ضربه زدن به شانه قربانی، سطح پاسخگویی را بررسی کنید.
   • تنفس: اگر قربانی تنفس طبیعی ندارد یا تنفس او غیرموثر است، احیا را آغاز کنید.
3. درخواست کمک و آوردن دستگاه شوک خودکار (AED):
   • اگر تنها هستید، ابتدا با اورژانس تماس بگیرید و سپس به قربانی برگردید. در صورت حضور ناظرین، درخواست کمک و AED کنید.
4. قرار دادن قربانی در وضعیت مناسب احیا:
   • قربانی باید روی سطح سفت و در حالت طاقباز قرار گیرد. اگر آسیب ستون فقرات مشکوک است، ثابت نگه داشتن گردن مهم است.
5. توجه به ثابتسازی ستون فقرات:
   • در شرایط آسیب‌دیدگی احتمالی ستون فقرات، از حرکت دادن قربانی اجتناب کنید.
6. شروع سیکل‌های احیا:
   • فشردن قفسه سینه: 30 بار فشردن قفسه سینه با عمق و سرعت مناسب.
   • تنفس کمکی: 2 تنفس دهان به دهان.
   • این سیکل‌ها باید به تعداد 5 بار (تقریباً 2 دقیقه) ادامه یابد. اگر دو امدادگر وجود دارد، یکی فشردن قفسه سینه و دیگری دادن تنفس را انجام می‌دهد.
7. ارزیابی مجدد و راهنمای ادامه احیا:
   • به‌طور مرتب وضعیت قربانی را بررسی کنید. اگر تنفس و هوشیاری به حالت طبیعی برگشت، احیا را متوقف کرده و قربانی را به وضعیت ریکاوری (به خودآیی) قرار دهید.
   • اگر وضعیت بهبود نیافت، احیا را ادامه دهید تا رسیدن پرسنل اورژانس.
8. احیا دو نفره در مقایسه با احیا یک نفره:
   • در احیای دو نفره، امدادگران هر دو دقیقه تغییر وظیفه می‌دهند تا خستگی کاهش یابد و کیفیت احیا حفظ شود.

این توالی دقیق و سریع از اقدامات احیا برای افزایش شانس زنده ماندن قربانی ضروری است.

---

فشردن قفسه سینه در احیا

نحوه انجام فشردن قفسه سینه در بالغین:

• محل فشار: بر روی نیمه تحتانی استخوان جناغ (استرنوم).
• ویژگی‌ها: فشردن‌ها باید با سرعت 100 تا 120 بار در دقیقه و عمق 5 تا 6 سانتی‌متر انجام شود. بعد از هر فشردن، باید اجازه داده شود قفسه سینه به حالت اولیه برگردد.
• توجه: برای حفظ کیفیت، فشردن قفسه سینه باید با کمترین توقف ادامه یابد و تعویض امدادگران هر 2 دقیقه توصیه می‌شود.

نحوه انجام فشردن قفسه سینه در شیرخواران:

• سرعت و عمق: 100 تا 120 بار در دقیقه. عمق مناسب فشردن برای شیرخواران حدود 4 سانتی‌متر و برای کودکان بزرگ‌تر حدود 5 سانتی‌متر است.
• روش:
  • دو دست: شست‌ها را بر روی استرنوم قرار دهید و فشار دهید.
  • دو انگشت: برای شیرخواران کوچک، از نوک دو انگشت استفاده کنید.
• ویژگی‌ها: رعایت عمق و سرعت مناسب فشردن، بازگشت قفسه سینه به حالت اولیه، و جلوگیری از وقفه‌های غیرضروری.

احیا فقط با فشردن قفسه سینه:

• تأثیر: انجام فشردن قفسه سینه به تنهایی بهتر از توقف احیا است. اگر قادر به انجام تنفس کمکی نیستید، ادامه فشردن قفسه سینه توصیه می‌شود.

عوارض قابل انتظار در حین فشردن قفسه سینه:

• استفراغ: اگر محتویات معده خارج شد، قربانی را به یک سمت بچرخانید و سپس ادامه احیا را آغاز کنید.
• شکستگی دنده‌ها: ممکن است شکستگی دنده‌ها رخ دهد، اما این مسأله نباید باعث توقف احیا شود.

نحوه انجام فشردن قفسه سینه در زنان باردار:

• روش: قربانی را به حالت طاقباز قرار دهید و شکم را به سمت چپ جابه‌جا کنید. اگر امکان‌پذیر نیست، قربانی را به اندازه 15 تا 30 درجه به سمت چپ بچرخانید و فشردن را آغاز کنید.

---

باز کردن راه هوایی و تنفس نجات‌بخش در کمک های اولیه:

1. باز بودن راه هوایی:
   • تشخیص باز بودن راه هوایی:
     • علائم: قفسه سینه بالا و پایین می‌رود، جریان هوای بازدمی احساس یا شنیده می‌شود.
     • بررسی: نگاه کردن به قفسه سینه، گوش دادن به صداهای تنفسی، و حس کردن جریان هوا روی گونه‌ها.
2. باز کردن قسمت‌های مختلف راه هوایی:
   • بخش فوقانی (دهان و بینی):
     • تکنیک انگشت متقاطع: با استفاده از انگشتان شست و اشاره دهان را باز کنید و اجسام خارجی را خارج کنید.
   • بخش میانی (حلق و حنجره):
     • مانور عقب بردن سر و بالا بردن چانه: سر بیمار را به عقب ببرید و چانه را بالا بیاورید تا راه هوایی باز شود.
     • مانور بالا کشیدن فک: اگر احتمال آسیب به مهره‌های گردنی وجود دارد، فک را به سمت بالا بکشید.
3. تنفس نجات‌بخش:
   • روش انجام:
     • آماده‌سازی: اطمینان از باز بودن راه هوایی، عقب بردن سر و بالا بردن چانه، و بستن بینی.
     • دمیدن: لب‌های خود را اطراف دهان بیمار قرار داده و هوا را با قدرت ملایم به دهان بیمار بدمید.
     • نظارت: مشاهده بالا رفتن قفسه سینه و زمان‌بر بودن تنفس.
4. روش‌های مختلف تنفس نجات‌بخش:
   • دهان به دهان: در حالت عادی استفاده می‌شود.
   • دهان به بینی: در صورت وجود مشکل با دهان، یا در شیرخواران.
   • استفاده از وسایل حائل: برای جلوگیری از انتقال بیماری، مانند ماسک محافظ.
5. جایگاه تنفس در توالی اقدامات احیا:
   • در بالغین: پس از 30 فشردن قفسه سینه، 2 تنفس نجات‌بخش داده می‌شود.
   • در احیا دونفره: هر 2 دقیقه تیم امدادگرها باید وظایف خود را تعویض کنند.
   • در کودکان و شیرخواران: نسبت فشردن قفسه سینه به تنفس نجات‌بخش همان 30 به 2 است و ممکن است از تنفس دهان به بینی و دهان استفاده شود.
6. پایان تنفس نجات‌بخش:
   • متوقف کردن تنفس: زمانی که تنفس طبیعی بیمار به طور خودبه‌خودی برگردد یا تیم احیا حاضر شود و ادامه عملیات را برعهده بگیرد.

---

ارزیابی مداوم در عملیات احیا در کمک های اولیه:

1. زمان‌های ارزیابی:
   • در شروع احیا: برای تعیین نیاز به شروع احیا، با بررسی سطح پاسخ‌دهی و تنفس قربانی.
   • بعد از هر سیکل 5 تایی 30 به 2: برای ارزیابی نیاز به ادامه احیا، شامل چک تنفس و هوشیاری، و آنالیز ریتم با AED.
   • بعد از وقوع بازگشت گردش خون خودبخودی: برای اطمینان از پایدار بودن وضعیت قربانی و استمرار ارزیابی وضعیت تنفس و هوشیاری.
2. ادامه یا خاتمه عملیات احیا:
   • ادامه احیا تا زمانی که:
     • قربانی به تیم پیشرفته احیا تحویل داده شود.
     • شرایطی که امدادگر قادر به ادامه احیا نباشد، مانند خستگی شدید یا محیط ناامن.
   • تشخیص موفقیت‌آمیز بودن احیا: با بازگشت مناسب پمپاژ قلب و تنفس مؤثر.
3. اقدامات بعد از احیا موفق:
   • وضعیت ریکاوری:
     • بیمار را به وضعیت ریکاوری (به خودآیی) قرار دهید، به جز در موارد آسیب ستون فقرات.
     • ادامه ارزیابی وضعیت تنفس و هوشیاری.
     • تنظیم شرایط محیطی (گرما، سرما، رطوبت).
4. زمانی که پرسنل اورژانس می‌رسند:
   • اطلاع‌رسانی درباره اقدامات انجام‌شده، زمان آغاز احیا و بازگشت گردش خون.
5. مدیریت استفراغ پس از احیا:
   • در وضعیت ریکاوری: پاک کردن ترشحات و اطمینان از باز بودن راه هوایی.
   • در غیر این صورت: گرداندن بیمار به سمت خود و خارج کردن محتویات استفراغ با احتیاط.

روش قرار دادن بیمار در وضعیت ریکاوری:

1. زانو زدن کنار بیمار.
2. خم کردن و قرار دادن دست بیمار به سمت خود.
3. خم کردن زانو و چرخاندن بیمار به سمت خود.
4. اطمینان از تنفس مؤثر و ماندن کنار بیمار تا رسیدن پرسنل اورژانس.

---

احیا در شرایط خاص در کمک های اولیه:

1. ایست قلبی در بارداری:
   • وضعیت قرارگیری: در صورتی که رحم بالاتر از ناف باشد، بیمار باید به پهلوی چپ با زاویه 15 تا 30 درجه قرار گیرد و در صورت عدم موفقیت، شکم را به سمت چپ هل دهید.
   • اقدامات: توالی احیا مشابه افراد غیر باردار است، اما مراقب وضعیت رحم و وضعیت مادر و جنین باشید.
   • استفاده از AED: منعی ندارد و نحوه استفاده مشابه است.
2. هیپوترمی (کاهش دمای بدن):
   • مراقبت‌های اولیه: لباس‌های خیس را درآورید، بیمار را از محیط سرد خارج کنید و به گرم کردن فعال او بپردازید.
   • احیا: ادامه اقدامات احیا حتی در دمای پایین بدن ضروری است. ضربان قلب و تنفس ممکن است به سختی قابل ارزیابی باشد. گرما درمانی باید سریعاً شروع شود و شوک‌های بعدی تنها پس از گرم شدن بیمار مفید خواهند بود.
3. غرق شدگی:
   • اقدامات: احیا باید فوراً بعد از خروج از آب شروع شود. تنفس نجات‌بخش با حداکثر سرعت ممکن ضروری است. فشردن قفسه سینه به تنهایی برای خارج کردن آب آسپیره شده نیست و استفاده از AED پس از خشک کردن بیمار صورت می‌گیرد.
   • توالی: در افراد حرفه‌ای مانند نجات‌غریق، احیا با تنفس نجات‌بخش (ABC) شروع می‌شود.
4. ایست قلبی در شوک الکتریکی و صاعقه‌زدگی:
   • آسیب‌ها: آسیب‌های ناشی از برق گرفتگی و صاعقه بیشتر به علت تبدیل انرژی الکتریکی به گرمایی است. در شوک الکتریکی و صاعقه‌زدگی، اولین اقدام ایمنی خود و محیط است.
   • اقدامات: برق محل را قطع کنید، لباس‌های سوخته و کمر بند بیمار را خارج کنید و توالی احیا را ادامه دهید. توجه به پایداری ستون فقرات ضروری است.
5. ایست قلبی یا تنفسی ناشی از مسمومیت با اوپیوئیدها (تریاک):
   • اقدامات: احیا باید بدون وقفه ادامه یابد. نالوکسان باید طبق دوز و مسیر توصیه شده استفاده شود. اگر قربانی به نالوکسان پاسخ دهد، تا رسیدن اورژانس به ارزیابی و مراقبت از قربانی ادامه دهید.

این خلاصه شامل نکات کلیدی برای احیا در شرایط خاص است و بر اهمیت اقدامات فوری و صحیح در هر حالت تاکید دارد.

---

برخورد با ورود جسم خارجی به راه هوایی:

1. وضعیت بیمار:
   • هوشیار و توانایی سرفه: بیمار را تشویق به سرفه کنید.
   • هوشیار و عدم توانایی سرفه: مانورهای خروج جسم خارجی (مانور هایملیخ) را انجام دهید.
   • کاهش هوشیاری یا چاقی/بارداری: از فشار بر قفسه سینه استفاده کنید.
   • کودکان و شیرخواران زیر یک سال: از فشار شکمی پرهیز کرده و از ضربات پشت و فشردن قفسه سینه استفاده کنید.
2. اقدامات برای بیمار هوشیار با توانایی سرفه:
   • سرفه: تشویق به سرفه و مراقبت.
   • عدم سرفه: مانور هایملیخ یا فشار بر قفسه سینه بسته به وضعیت بیمار.
3. اقدامات برای بیمار غیر هوشیار یا بی‌تحرک:
   • فشردن قفسه سینه و تنفس کمکی: اگر بیمار بی‌هوش است، عملیات احیا را شروع کنید و فشردن قفسه سینه و تنفس نجاتبخش را به ترتیب انجام دهید.
4. ملاحظات خاص:
   • مادر باردار یا چاق: از فشار شکمی پرهیز کرده و از فشار بر قفسه سینه استفاده کنید.
   • شیرخواران زیر یک سال: از ضربات پشت و فشار قفسه سینه به روش‌های خاص استفاده کنید.
5. روش‌های احیا:
   • برای فرد بی‌هوش: فشردن قفسه سینه را با سرعت 100-120 بار در دقیقه و عمق 5-6 سانتیمتر انجام دهید و پس از هر 30 فشردن، 2 تنفس نجاتبخش بدهید.
   • استفاده از AED: در صورت موجود بودن، دستگاه را روشن کرده و طبق دستورات آن عمل کنید.

---

اصول ایمنی و مکانیسم آسیب در مراقبت پیش‌بیمارستانی:

1. حفظ امنیت: همیشه امنیت خود، همکاران و مصدومین را در نظر داشته باشید. از کمک متخصصین مانند آتش‌نشانی در شرایط خطرناک استفاده کنید و از تجهیزات محافظتی مثل دستکش و ماسک استفاده کنید.
2. اطلاع‌رسانی: سریعاً نیاز به کمک گروه‌های دیگر را تشخیص دهید و آنها را مطلع کنید.
3. مکانیسم آسیب: با بررسی مکانیسم آسیب، شدت آن را تخمین بزنید تا کمک بهتری ارائه دهید.
4. ارزیابی اولیه: فوراً ارزیابی اولیه بیمار را برای شناسایی و رفع شرایط تهدید کننده حیات آغاز کنید.
5. بی‌حرکت‌سازی: در آسیب‌های نخاعی، بی‌حرکت‌سازی فوری و موثر انجام دهید. تا آماده شدن کالر گردنی یا بک‌برد، گردن بیمار را با دست حمایت کنید.
6. راه هوایی: راه هوایی مطمئن را برای بیمار فراهم کنید و در صورت نیاز از اکسیژن با فشار مثبت استفاده کنید.
7. کنترل خونریزی: خونریزی را با فشار مستقیم یا تورنیکه کنترل کنید.
8. کنترل دما: مراقب افت دمای بدن مصدوم باشید.
9. استفاده از لباس ضد شوک: در صورت افت فشار خون سیستولیک به زیر 90 میلی‌متر جیوه یا احتمال شکستگی لگن، از لباس ضد شوک استفاده کنید.
10. انتقال سریع: بیمار بدحال را در مدت زمان کوتاه به مرکز درمانی مناسب منتقل کنید.
11. اطلاعات ضروری: اطلاعات لازم از بیمار و شاهدین حادثه را جمع‌آوری کنید و در صورت امکان ارزیابی ثانویه را آغاز کنید.

خطرات و آسیب‌های احتمالی:

1. تصادف وسایل نقلیه موتوری: سرعت و شدت آسیب‌ها وابسته به نوع تصادف (از روبرو، از پشت، از پهلو، چپ کردن) است. استفاده از کمربند ایمنی و ایربگ اهمیت دارد.
2. سقوط: شدت آسیب به ارتفاع و سطحی که بیمار بر آن سقوط کرده بستگی دارد. آسیب‌های جدی ممکن است به اعضای داخلی و ستون فقرات وارد شود.
3. بالیای طبیعی و غیرطبیعی: بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله یا جنگ‌ها می‌توانند باعث آسیب‌های متعدد و نیاز به تجهیزات خاص شوند.
4. آسیب‌های نافذ: آسیب‌هایی مانند بریدگی‌ها و زخم‌های ناشی از چاقو و گلوله. زخم‌های گلوله معمولاً شدیدتر هستند و نیاز به مراقبت ویژه دارند.
5. انفجار: آسیب‌ها به سه مرحله تقسیم می‌شود: آسیب‌های ناشی از فشار موج انفجار، اجسام پرتاب شونده، و پرتاب شدن مصدوم. آسیب‌های مرحله اول می‌تواند پنهان و کشنده باشد.

در هر مورد، بررسی دقیق مکانیسم آسیب و رعایت اصول ایمنی برای ارائه کمک های اولیه مؤثر ضروری است.

---

مدیریت در صحنه

مدیریت صحنه حادثه به اصول کلیدی و اقداماتی نیاز دارد که می‌تواند به بهبود پاسخ و کاهش آسیب‌ها کمک کند. این اصول شامل شناسایی خطرات، اقدام به موقع و مدیریت مناسب است. در ادامه، خلاصه‌ای از نکات کلیدی مدیریت صحنه حادثه ارائه شده است:

کلیات مدیریت صحنه:

1. شناسایی خطرات:
   • شناسایی خطرات بالقوه و تهیه لیست خطرات ممکن در هر منطقه، از جمله خطرات جغرافیایی، صنعتی و راهبردی.
   • توجه به ایمنی خود و دیگران و بررسی عوامل خطرناک قبل از شروع امدادرسانی.
2. اقدام به موقع:
   • تصمیم‌گیری سریع و آموزش امدادگران برای اقدام به موقع.
   • استفاده از مناطق کم‌خطر برای امدادرسانی.
3. مدیریت وضعیت:
   • برآورد تعداد مصدومان و نیاز به تیم‌های تخصصی.
   • تماس با اورژانس و ارزیابی نیاز به تجهیزات و نیروی متخصص.

مدیریت صحنه حادثه در موقعیت‌های خاص در کمک های اولیه:

1. تصادف:
   • پارک کردن خودرو در فاصله‌ای امن.
   • روشن کردن چراغ خطر و درخواست کمک از نیروهای آتش‌نشانی و اورژانس.
   • توجه به وضعیت ایمنی خودرو و عدم حرکت دادن مصدومین بدون ضرورت.
2. آتش‌سوزی:
   • حفظ خونسردی و خروج سریع از محل.
   • کمک به تخلیه ساختمان و تماس با آتش‌نشانی.
   • استفاده از پله‌های اضطراری و عدم استفاده از آسانسور.
3. حوادث برق:
   • قطع جریان برق از شبکه اصلی و عدم تماس مستقیم با مصدوم.
   • استفاده از تکنیک‌های احیای قلبی-ریوی (CPR) در صورت نیاز.
4. سیل و غرق شدگی:
   • عدم ورود به آب اگر شنا بلد نیستید و استفاده از تجهیزات نجات.
   • کمک به مصدوم از فاصله امن و استفاده از وسایل شنا یا قایق.

مدیریت استرس:

• استرس یک پاسخ طبیعی به شرایط اضطراری است و می‌تواند بر روی امدادگران و مصدومین تأثیر بگذارد.
• شناخت واکنش‌های مختلف به استرس (انکار، تسلیم، خشم، جرأت) و مدیریت مناسب آنها.
• اهمیت حمایت روانی و مشاوره پس از حوادث برای کمک به بهبود وضعیت روانی امدادگران و مصدومین.

مدیریت صحیح صحنه حادثه و پاسخ مناسب به شرایط استرس‌زا می‌تواند به بهبود کیفیت امدادرسانی و کاهش آسیب‌ها کمک کند.

---

روش‌ های حمل مصدوم در کمک های اولیه

قانون کلی:

• حرکت ندهید مصدوم را تا حضور نیروهای امداد و اورژانس، مگر در مواقع اضطراری که خطر جدی وجود دارد (مثل غرق شدن، آتش، دود، خطر انفجار، یا ساختمان در حال فرو ریختن).

قبل از جابه‌جایی:

• بررسی کنید که آیا انتقال ضروری است.
• وضعیت آسیب‌ها و توانایی مصدوم را بسنجید.
• بررسی کنید که آیا وسایل کمکی و کمک‌رسان وجود دارد.
• اطمینان حاصل کنید که فضای کافی و زمین مسطح است.
• هماهنگی با دیگر امدادگران ضروری است و هر فرد باید وظیفه خود را بداند.

روش‌های جابه‌جایی:

1. روش کول کردن:
   • مناسب برای بیمار هوشیار یا غیرهوشیار (با کمک دیگران).
   • قابل استفاده نیست در آسیب‌های گردن و ستون فقرات.

1. روش حمل نی:
   • مصدوم را به حالت ایستاده و با پشت به خود قرار دهید.
   • دست‌های مصدوم را بر روی شانه خود قرار داده و به جلو متمایل شوید.

1. روش حمل کولی:
   • برای مصدومانی که نمی‌توانند راه بروند و فقط می‌توانند با بازوها آویزان شوند.

 

 

 

1. روش کشیدن با لباس:
   • مناسب برای آسیب‌های ستون فقرات و گردن.
   • بسیار خسته‌کننده و ناتوان‌کننده در مسافت‌های طولانی.

1. روش کشیدن با پتو:
   • استفاده از پتو برای جابه‌جایی مصدوم با احتیاط.

1. روش کشیدن از مچ پا:
   • برای مصدومانی که جابه‌جایی به روش‌های دیگر دشوار است.
   • ممنوع در آسیب‌های گردن و ستون فقرات.

1. روش حمل آغوشی:
   • برای مصدومان با جثه کوچک یا کودکان.

 

1. روش حمل به روش آتش‌نشانی:
   • حمل یک نفره و مناسب برای مسافت‌های طولانی.
   • عدم استفاده در صورت شک به آسیب‌های ستون فقرات.

 

1. روش راه بردن با کمک (حمل عصایی):
   • یک یا دو نفره قابل اجرا است.
   • از روش دو نفره برای کمک بیشتر استفاده کنید.

 

1. روش دو مچی:
   • نیاز به دو امدادگر.
   • مناسب برای مصدومان هوشیار و بدون آسیب‌های جدی.

1. روش چهار مچی:
   • استفاده از دو امدادگر برای حمل مصدوم به حالت چهارگوش.

1. روش زنبوری:
   • حمل دو نفره با حمایت سر و گردن و بلند کردن مصدوم از زانو.

1. روش صندلی:
   • استفاده از صندلی برای جابه‌جایی مصدوم با کنترل سر و گردن.

1. روش حمل زیگزاگی:
   • نیاز به چند امدادگر.
   • جابه‌جایی مصدوم با حمایت از سر و پا.

وسایل کمکی:

• برانکارد: استفاده از برانکارد استاندارد یا وسایل موقت مانند پتو، لباس، یا طناب برای ساخت برانکارد.

 

 

• ساخت برانکارد از پتو و چوب: تا کردن پتو و استفاده از چوب برای ایجاد برانکارد.

 

 

 

• ساخت برانکارد از لباس در کمک‌ های اولیه: استفاده از لباس با وارد کردن تیرک‌ها بر ای ساخت برانکارد.

 

---

ارزیابی مصدوم در اقدامات کمک های اولیه

1. توالی ارزیابی (ABC)

• A: راه هوایی (Airway)
• B: تنفس (Breathing)
• C: گردش خون (Circulation)

 

آناتومی راه هوایی فوقانی

2. مراحل ارزیابی اولیه در کمک های اولیه

1. موقعیت یابی و ایمنی
   • بررسی محیط: مطمئن شوید صحنه حادثه ایمن است.
   • نزدیک شدن به مصدوم: از روبرو به مصدوم نزدیک شوید تا او شما را ببیند و وحشت نکند.
2. ارزیابی پاسخگویی
   • پاسخگویی مصدوم: ببینید مصدوم هوشیار است یا خیر. اگر هوشیار نیست، وضعیت تنفس و گردش خون را بررسی کنید.
   • تسلیحات پاسخگویی: از مصدوم بخواهید که با شما صحبت کند. این کار به بررسی باز بودن راه هوایی کمک می‌کند.
3. ارزیابی راه هوایی
   • باز بودن راه هوایی: بررسی کنید آیا مصدوم قادر به صحبت کردن یا تنفس طبیعی است.
   • باز کردن راه هوایی: در صورت نیاز، با تکنیک‌های مناسب (مانند مانور ژاگ) راه هوایی را باز کنید.
4. ارزیابی تنفس
   • بررسی تنفس: به قفسه سینه نگاه کنید و ببینید آیا به درستی بالا و پایین می‌رود.
   • کیفیت تنفس: بررسی کنید که تنفس عمیق و منظم است یا خیر. به رنگ پوست و صدای تنفس توجه کنید.
5. ارزیابی گردش خون
   • نبض: نبض مرکزی (کاروتید) را بررسی کنید. اگر نبض وجود ندارد، فشردن قفسه سینه را آغاز کنید.
   • کیفیت نبض: توجه کنید به قدرت و سرعت نبض.
   • رنگ و دمای پوست: بررسی کنید که آیا پوست سرد و رنگ‌پریده است.
6. شوک
   • تشخیص شوک: بررسی کنید که آیا مصدوم نشانه‌هایی از شوک دارد (بیقراری، تشنگی، پوست سرد و رنگ‌پریده).
   • درمان شوک: در صورت لزوم، مصدوم را گرم نگه دارید و پاهای او را در شرایط خاص بالا ببرید. در غیر این صورت، ثابت نگه داشتن گردن و بررسی مداوم علائم حیاتی ضروری است.
7. خونریزی
   • تشخیص خونریزی: جستجوی خونریزی‌های عمده و ارزیابی شدت آن.
   • کنترل خونریزی: استفاده از فشار مستقیم، پانسمان فشاری، و در صورت لزوم تورنیکه برای کنترل خونریزی.
   • بررسی خونریزی خاص: مانند خونریزی از گوش، بینی، دهان و فرق سر و اقدام به درمان مناسب.

3. ارزیابی ثانویه

• معاینه جامع: بررسی آسیب‌های دیگر و کسب تاریخچه پزشکی مصدوم (حساسیت‌ها، بیماری‌های قبلی).
• حساسیت و آلرژی: از مصدوم درباره حساسیت‌ها و بیماری‌های قبلی بپرسید.
• درخواست کمک: اگر لازم است، از دیگران برای کمک درخواست کنید.
• پیگیری و مراقبت: تا رسیدن پرسنل اورژانس، مراقبت‌های لازم را ادامه دهید و هر تغییر در وضعیت مصدوم را به‌روز کنید.

نکات کلیدی

• حفظ ایمنی: همیشه اطمینان حاصل کنید که محیط ایمن است و از تجهیزات حفاظتی استفاده کنید.
• احترام و همدلی: تمام مراحل ارزیابی و درمان را با احترام و همدلی نسبت به مصدوم انجام دهید.
• تماس با اورژانس: در تمام مراحل، در صورت لزوم، فوراً با اورژانس تماس بگیرید و وضعیت را به‌روز کنید.

 

ارزیابی ثانویه در کمک های اولیه

ارزیابی ثانویه بعد از ارزیابی و اقدامات اولیه آغاز می‌شود، زمانی که از پایداری و باز ماندن راه هوایی، برقراری تنفس و کنترل خطرات تهدیدکننده دستگاه گردش خون اطمینان حاصل شده است. هدف از این ارزیابی جمع‌آوری اطلاعات بیشتر در مورد حادثه، شکایات و صدمات مصدوم است.

مراحل ارزیابی ثانویه:

1. جمع‌آوری اطلاعات:
   • مصاحبه با مصدوم: اگر مصدوم هوشیار است، اطلاعات لازم را از او کسب کنید. سوالاتی درباره اتفاق، سوابق پزشکی، داروها، حساسیت‌ها و آخرین وعده غذایی بپرسید.
   • بررسی وضعیت پزشکی: اگر مصدوم به بیماری‌های خاص یا حساسیت‌های شدید دچار است، از اطلاعات موجود مانند دستبند پزشکی، گردنبند یا کارت بیماری استفاده کنید.
2. معاینه بدنی:
   • معاینه از سر تا پا: از تمامی حواس خود برای معاینه استفاده کنید: دیدن، شنیدن، لمس کردن و بوئیدن.
   • مشاهده علائم ظاهری: به دنبال تورم، خونریزی، تغییر رنگ و تغییر شکل بگردید.
   • بررسی سطح هوشیاری: وضعیت هوشیاری مصدوم را ارزیابی کنید و در صورت نیاز، اقدامات احیای پایه را آغاز کنید.
3. بررسی نواحی آسیب‌دیده:
   • سر و صورت:
     • بررسی جمجمه، صورت و چشم‌ها.
     • بررسی خونریزی یا مایعات خارج شده از گوش‌ها و بینی.
     • معاینه تغییرات در چشم‌ها مانند سایز مردمک‌ها.
   • پوست و قفسه سینه:
     • مشاهده کبودی، سیانوز و سایر تغییرات رنگی.
     • بررسی قفسه سینه برای وجود زخم یا خونریزی.
   • اعضا و اندام‌ها:
     • بررسی شانه‌ها، بازوها، آرنج‌ها و پاها برای آسیب و تغییر شکل.
     • بررسی شکم برای زخم‌ها و تورم.
   • آسیب‌های نخاعی و لگن:
     • سوال از مصدوم درباره درد و حرکت پاها.
     • بررسی حساسیت و توانایی حرکت اعضای بدن.

آسیب‌های سر و صورت:

• آسیب‌های سر:
  • کنترل و تعیین سطح هوشیاری. در صورت افت هوشیاری، ارائه مراقبت‌های پیچیده و انتقال سریع به مرکز درمانی ضروری است.
  • نشانه‌های آسیب مغزی: گیجی، سردرد، اختلال در شناخت، استفراغ، اختلال دید و تغییرات خلقی.
• آسیب‌های صورت:
  • دهان: خونریزی، قطعات شکسته دندان و وجود جسم خارجی.
  • گونه و فک: بررسی درد، تورم، تغییر در دندان‌ها و فک‌ها.
  • چشم: بررسی آسیب‌های پلک، قرمزی، تاری دید و خونریزی.

آسیب‌های گردن و قفسه سینه:

• آسیب‌های گردن:
  • علائم آسیب گردنی: زخم، تورم، تغییر صدا، انسداد راه هوایی.
  • اقدامات: کنترل خونریزی، پانسمان زخم، مراقبت از راه هوایی.
• آسیب‌های قفسه سینه:
  • آسیب‌های بسته: شامل شکستگی دنده‌ها و قفسه سینه مواج.
  • آسیب‌های نافذ: ورود اجسام تیز مانند گلوله و چاقو.

نکات پایانی:

• در صورت آسیب‌های جدی:
  • کنترل و پایش مداوم علائم حیاتی.
  • تماس با اورژانس و انتقال سریع به مرکز درمانی.
  • جلوگیری از حرکت غیرضروری مصدوم و استفاده از تکنیک‌های صحیح در مدیریت آسیب‌ها.

این ارزیابی‌ها و اقدامات کمک می‌کند تا در شرایط اضطراری، مدیریت بهتری از آسیب‌ها داشته باشید و به نجات جان مصدوم کمک کنید.

 

---

زخم

1. ساختمان پوست و زخم‌ها

• پوست از چند لایه تشکیل شده است و آسیب به این لایه‌ها می‌تواند منجر به ایجاد زخم شود.
• زخم‌ها به دو دسته کلی آسیب‌های بسته (که پوست سالم است و بافت‌های عمقی آسیب دیده‌اند) و آسیب‌های باز (که در آن پوست آسیب دیده است) تقسیم می‌شوند.

2. انواع زخم‌ها

• خراش: زخمی سطحی که به دلیل سائیدگی یا کشیده شدن روی سطوح ایجاد می‌شود.
• زخم ساده: ناشی از جسم برنده و تیز.
• زخم پیچیده یا پارگی: ناشی از آسیب با وسیله غیر تیز، معمولاً آلوده و خطر عفونت بالاست.
• سوراخ شدگی: ناشی از فرو رفتن جسم نوک تیز در پوست با آسیب‌های عمقی.
• بریدگی نافذ: بریدگی عمیق ایجاد شده با وسیله تیز، معمولاً چاقو.
• زخم گلوله: ناشی از برخورد گلوله با بدن.

3. مراقبت از آسیب‌های بافت نرم بسته

• علائم: درد، تورم، کبودی، نبض تند و ضعیف، پوست سرد و مرطوب، تشنگی زیاد، تغییر سطح هوشیاری.
• اقدامات: استفاده از کیسه یخ برای کاهش تورم، بالا نگه‌داشتن اندام آسیب‌دیده، و جلوگیری از راه رفتن در صورت آسیب به اندام تحتانی.

4. مراقبت از زخم‌های باز

• شستشوی زخم با آب و فشار مناسب، استفاده از ضدعفونی‌کننده در صورت عدم دسترسی به آب، و پانسمان با پوشش‌های مناسب.
• پانسمان و بانداژ: استفاده از گاز استریل و بانداژ برای محافظت از زخم و جلوگیری از عفونت.
• علائم عفونت: عدم بهبودی در 48 ساعت اول، قرمزی، تورم، و ترشحات چرکی.

5. اقدامات اورژانسی

• زمان تماس با اورژانس: خونریزی شدید، وجود جسم خارجی در زخم، زخم ناشی از گازگرفتگی یا جسم کثیف، یا عفونت‌های مشکوک.
• مراقبت‌های اولیه: شستشوی زخم، کنترل خونریزی، و جلوگیری از عفونت.

6. مراقبت‌های ویژه برای انواع زخم‌ها

• زخم‌های انگشت: شستشو، فشار برای کنترل خونریزی، و بررسی نیاز به مشاوره پزشکی.
• زخم‌های کف دست: شستشو، پانسمان، و نگه‌داشتن دست در وضعیت مناسب.
• زخم‌های مفاصل و استخوان‌های شکسته: کنترل خونریزی، جلوگیری از شوک، و انتقال سریع به بیمارستان.
• وجود جسم خارجی در زخم: کنترل خونریزی بدون فشار به جسم خارجی و تماس با اورژانس.
• قطع اندام: توقف فوری خونریزی، محافظت از عضو قطع شده، و انتقال به مرکز درمانی.

7. پانسمان و بانداژ

• پانسمان استریل: استفاده از گاز استریل و باند برای پوشاندن زخم.
• بانداژ: هدف آن حفظ پانسمان، حمایت از بافت آسیب‌دیده، و کنترل خونریزی. انواع بانداژ شامل بانداژ حلقوی، باند چسبنده، و باند کشی هستند.

---

عضالت و استخوانها و بیحرکت سازی در کمک های اولیه

ساختمان و عملکرد سیستم عضلانی‌اسکلتی: سیستم عضلانی‌اسکلتی بدن شامل استخوان‌ها، عضلات، لیگامان‌ها و تاندون‌ها است. آسیب به این بخش‌ها می‌تواند به اختلال در حرکت و عملکرد بدن منجر شود. استخوان‌ها و عضلات علاوه بر فرم‌دهی به بدن، محافظت از عناصر داخلی مثل مغز و نخاع را بر عهده دارند و از آنجایی که بخش‌های پرخونی هستند، آسیب به آنها می‌تواند با خونریزی قابل توجه همراه باشد.

انواع آسیب‌های سیستم اسکلتی:

1. شکستگی‌ها: شکستگی به از دست رفتن یکپارچگی استخوان اطلاق می‌شود و به دو نوع بسته و باز تقسیم می‌شود. در شکستگی بسته، پوست سالم است و در شکستگی باز، پوست زخمی شده و استخوان با سطح پوست در تماس است که خطر عفونت را افزایش می‌دهد.
2. دررفتگی‌ها: دررفتگی زمانی است که سر استخوان از مفصل خارج می‌شود. این آسیب می‌تواند منجر به پارگی لیگامان‌ها و آسیب به کپسول مفصلی شود.

اقدامات اولیه برای آسیب‌های استخوانی:

1. استراحت و بی‌حرکت‌سازی: بی‌حرکت‌سازی به جلوگیری از جابه‌جایی و آسیب‌های بیشتر کمک می‌کند و باید به شکلی مناسب انجام شود. برای بی‌حرکت‌سازی باید نبض، وضعیت حرکتی و حسی در محل آسیب بررسی شود.
2. کمپرس سرد: کاهش درد و تورم با استفاده از کمپرس سرد مؤثر است. باید یخ در پارچه پیچیده شده و بیش از ۲۰ دقیقه در محل آسیب نماند تا از آسیب به پوست جلوگیری شود.

روش‌های بی‌حرکت‌سازی:

1. آتل آناتومیک: استفاده از بدن مصدوم به عنوان آتل برای بی‌حرکت‌سازی.
2. آتل نرم: استفاده از مواد نرم مانند پتو یا حوله.
3. آتل سخت: استفاده از اجسام سخت مثل تخته یا ورق‌های فلزی.
4. آتل زمینی: قرار دادن عضو آسیب‌دیده روی سطح سخت و ثابت.

اصول کلی کمک هایاولیه:

• در صورت مشاهده آسیب‌های استخوانی، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
• بی‌حرکت‌سازی عضو آسیب‌دیده و استفاده از کمپرس سرد برای کاهش درد و تورم الزامی است.
• مصدوم باید به‌طور دقیق مورد ارزیابی قرار گیرد و در صورت نیاز به جابه‌جایی، اندام باید با استفاده از آتل بی‌حرکت شود.

روش‌های درمانی برای آسیب‌های مختلف:

• آسیب‌های اندام فوقانی: بی‌حرکت‌سازی و انتقال سریع به مرکز درمانی. برای آسیب‌های شانه و ترقوه از آویز دست استفاده کنید.
• آسیب‌های اندام تحتانی: شامل بی‌حرکت‌سازی با روش‌های مختلف برای آسیب‌های ران، زانو و مچ پا.

این خلاصه به بررسی اصول کلی و اقدامات اولیه برای آسیب‌های عضلات و استخوان‌ها و بی‌حرکت‌سازی می‌پردازد و هدف آن ارائه راهنمایی‌های اولیه برای مدیریت این نوع آسیب‌ها است.

 

---

ارزیابی و درمان اولیه سوختگی

پوست: ساختار و عملکرد

پوست یکی از بزرگترین اعضای بدن است و شامل دو لایه اصلی: اپیدرم (لایه بیرونی) و درم (لایه درونی) است. اپیدرم از سلول‌های مرده و لایه‌های زیرین تشکیل شده و با سبوم پوشیده شده که پوست را مرطوب و ضد آب می‌کند. درم شامل عروق خونی، اعصاب، عضلات و غدد سبوم است و نقش مهمی در تغذیه و تنظیم دمای بدن دارد.

تأثیر سوختگی بر بدن

سوختگی می‌تواند با آسیب به بافت‌ها و از دست رفتن آب بدن همراه باشد که منجر به کم‌آبی و عفونت می‌شود. آسیب‌های همراه مانند تروما و استنشاق دود نیز می‌تواند تأثیرات جدی داشته باشد.

اقدامات اولیه در سوختگی

1. مراقبت از خود و مصدوم: اطمینان از ایمنی محیط و دور کردن عامل سوزاننده. انتقال مصدوم به محیط امن.
2. ارزیابی سوختگی:
   • عامل سوزاننده: شناسایی نوع سوختگی (حرارتی، الکتریکی، شیمیایی، و غیره).
   • محیط: بررسی محل وقوع حادثه (محیط بسته، آتش‌سوزی، و غیره).
   • زمان آسیب: زمان وقوع سوختگی برای تعیین اقدامات مناسب.
   • وسعت و عمق سوختگی: بررسی سطح و عمق آسیب برای ارزیابی وضعیت بیمار.
   • آسیب‌های همراه: توجه به مشکلات تنفسی و تروما.
   • شرایط زمین‌های بیمار و سن: بیماری‌های زمینه‌ای و سن می‌تواند شدت آسیب را تحت تأثیر قرار دهد.

انواع سوختگی

• سوختگی حرارتی: ناشی از تماس با آتش یا مایعات داغ.
• سوختگی الکتریکی: ناشی از تماس با برق.
• سوختگی شیمیایی: ناشی از تماس با مواد شیمیایی.
• سوختگی تابشی: ناشی از تابش آفتاب یا منابع رادیواکتیو.
• سوختگی چشم: ناشی از تماس با مواد شیمیایی یا نور شدید.

درمان‌های اختصاصی

1. سوختگی حرارتی: قطع تماس با عامل سوختگی و خنک کردن ناحیه سوخته.
2. سوختگی با مایعات داغ: شستشو با آب سرد و در صورت نیاز مراقبت‌های پزشکی.
3. سوختگی راه هوایی: بررسی علائم تنفسی و تأمین اکسیژن.
4. سوختگی الکتریکی: قطع منبع برق و مراقبت از آسیب‌های داخلی.
5. سوختگی شیمیایی: شستشو با آب و مراقبت از آسیب‌های شیمیایی.
6. سوختگی چشم: شستشوی چشم با آب و مراجعه به متخصص.
7. سوختگی با آفتاب: استفاده از کرم‌های ترمیم‌کننده و محافظت از پوست.

شرایط نیازمند بستری در بیمارستان

• وسعت سوختگی: بیشتر از 20% سطح بدن در بزرگ‌سالان و بیش از 10% در کودکان.
• عمق سوختگی: سوختگی تمام ضخامت یا نیمه ضخامت که نیاز به مداخله فوری دارد.
• آسیب‌های همراه: مشکلات تنفسی، تروما و سایر آسیب‌ها.
• شرایط خاص: بیماری‌های زمینه‌ای و سن بیمار.

اقدامات کلی

• اطمینان از ایمنی صحنه و محیط.
• برداشتن ماده سوزاننده و لباس‌های آسیب‌دیده.
• حفظ دمای بدن و باز نگه داشتن راه هوایی.
• آغاز مایع درمانی و درخواست کمک پزشکی در صورت نیاز.

---

درمان‌های اختصاصی سوختگی

درمان سوختگی حرارتی و با مایعات

1. سرد کردن محل سوختگی: با آب خنک (حداقل 20 دقیقه) به توقف پیشرفت سوختگی و کاهش درد کمک کنید. از سرد کردن با یخ خودداری کنید.
2. پایش تنفسی و وضعیت بیمار: وضعیت تنفسی مصدوم را پایش کرده و در صورت لزوم به بیمارستان منتقل کنید.
3. پوشاندن ناحیه سوخته: با پانسمان استریل غیرچسبنده یا کیسه‌های پلاستیکی تمیز.
4. اقدامات اولیه: در صورت نیاز به پانسمان و جلوگیری از ایجاد شوک، به مصدوم اطمینان دهید و وضعیت او را پیگیری کنید.

احتیاط‌ها

• اجسام چسبیده به پوست را جدا نکنید.
• تاول‌ها را دستکاری نکنید.
• از کرم‌ها و پانسمان‌های چسبنده استفاده نکنید.
• در صورت سوختگی صورت، از پوشاندن آن خودداری کنید.
• از خوراندن و آشامیدن به مصدوم دچار سوختگی شدید جلوگیری کنید.

سوختگی راه هوایی

• علامت‌ها: آثار دوده، سوختگی موها و تورم.
• اقدامات: تماس فوری با اورژانس، حفظ راه هوایی و انتقال به بیمارستان.

سوختگی الکتریکی

• اقدامات: قطع منبع برق، شستشوی محل سوخته با آب سرد، جدا کردن لباس‌های تنگ و درخواست کمک اورژانسی.
• نکات: از پانسمان چسبنده استفاده نکنید و مراقب شوک الکتریکی باشید.

سوختگی شیمیایی

• اقدامات: شستشوی محل سوختگی با آب به مدت 20 دقیقه، جدا کردن لباس‌های آلوده و انتقال سریع به بیمارستان.
• نکات: از خنثی کردن با محلول‌های دیگر خودداری کنید.

سوختگی شیمیایی چشم

• اقدامات: شستشوی چشم با آب لوله‌کشی حداقل 10 دقیقه، استفاده از گاز استریل و انتقال به بیمارستان.

آفتاب سوختگی

• اقدامات: پوشاندن بدن با لباس خنک، نوشیدن مایعات و استفاده از کرم‌های تسکین‌دهنده.
• نکات: در صورت سوختگی شدید، به بیمارستان منتقل کنید.

سوختگی چشم با نور خورشید

• اقدامات: استفاده از پد بر روی چشم و انتقال به بیمارستان.

مواجهه با گاز اشک‌آور

• اقدامات: جابه‌جایی به مکان با تهویه مناسب، شستشوی پوست با آب و صابون و انتقال به مرکز درمانی در صورت نیاز.

نیاز به بستری در بیمارستان

• سوختگی‌های وسیع، تمام ضخامت، و غیر حرارتی.
• کودکانی با سوختگی‌های سطحی و افراد با سوختگی‌های پیچیده یا نیازمند درمان‌های خاص.

---

آسیب‌های ناشی از گرما

کمک های اولیه

مواجهه با گرما می‌تواند آسیب‌رسان باشد، به ویژه برای افراد در شرایط خاص مانند کار در محیط‌های گرم، فعالیت بدنی زیاد، و افراد با سنین و شرایط جسمی خاص. آسیب‌های ناشی از گرما شامل هایپرترمی، گرفتگی عضلانی، خستگی گرمایی، و دهیدراتاسیون هستند.

انواع آسیب‌های ناشی از گرما

1. هایپرترمی:
   • تعریف: افزایش غیرطبیعی دمای بدن به دلیل ناتوانی بدن در مقابله با گرما.
   • علائم: خستگی گرمایی (خفیف) تا حمله گرمایی (شدید) که می‌تواند منجر به تشنج، کما، و مرگ شود.
   • اقدامات:
     • خنک کردن فرد با آب خنک یا روش‌های دیگر.
     • توقف فعالیت فیزیکی و انتقال به محیط خنک.
     • در صورت اختلال در هوشیاری یا عدم بهبود، تماس با اورژانس.
2. گرفتگی عضلانی ناشی از گرما:
   • تعریف: اسپاسم دردناک عضلانی، معمولاً در شکم و اندام تحتانی.
   • اقدامات:
     • انتقال به محیط خنک.
     • مصرف مایعات سرشار از کربوهیدرات و نمک.
     • ماساژ و کشش عضلات.
3. خستگی گرمایی:
   • تعریف: از دست رفتن آب و نمک بدن به دلیل تعریق بیش از حد.
   • علائم: ضعف، گرفتگی عضلانی، و احتمالاً تهوع و استفراغ.
   • اقدامات:
     • انتقال به محیط خنک و مصرف مایعات.
     • پایش عالئم حیاتی و مراجعه به مراکز درمانی در صورت عدم بهبود.
4. دهیدراتاسیون:
   • تعریف: کم‌آبی بدن به دلیل کاهش مایعات و الکترولیت‌ها.
   • علائم: گرفتگی عضلانی، تغییر سطح هوشیاری، و شوک.
   • اقدامات:
     • نوشیدن مایعات به تدریج.
     • استفاده از محلول‌های الکترولیت‌دار در موارد شدید.
     • انتقال به مراکز درمانی در صورت عدم بهبود.

پیشگیری

• لباس: پوشیدن لباس مناسب برای دما و فعالیت.
• فعالیت بدنی: محدود کردن فعالیت در ساعات اوج گرما.
• مایعات: نوشیدن مایعات به طور منظم و مناسب.
• محیط: استفاده از روش‌های خنک‌کننده و استراحت در محیط خنک.

 

---

آسیب‌های ناشی از سرما و کمک های اولیه

1. هایپوترمی (افت دما)

هایپوترمی زمانی رخ می‌دهد که دمای بدن به کمتر از ۳۵ درجه سانتیگراد برسد. این وضعیت می‌تواند خفیف، متوسط، یا شدید باشد. در حالت خفیف و متوسط، درمان معمولاً مؤثر است، اما هایپوترمی شدید می‌تواند کشنده باشد.

علل:

• مواجهه طولانی با سرما
• باد شدید
• غوطه‌وری در آب سرد
• فضای بسته بدون سیستم گرمایشی

درمان در فضای باز:

1. فرد را به محیطی گرم و بدون باد منتقل کنید.
2. لباس‌های مرطوب را از تن فرد خارج کنید و وی را با پتو و پوشش‌های خشک بپوشانید.
3. تماس مستقیم با زمین را از بین ببرید و فرد را با بدن خود گرم کنید.
4. به اورژانس تماس بگیرید و فرد را تنها نگذارید.
5. اگر فرد هوشیار است، به وی مایعات گرم و اسنک‌های پرانرژی بدهید.
6. علائم حیاتی را مرتباً چک کنید.

درمان در فضای بسته:

1. از پتو و گرمایش محیط برای گرم کردن فرد استفاده کنید.
2. اگر هوشیاری فرد مناسب است، به وی مایعات گرم و غذاهای پرانرژی بدهید.
3. طبق دستورات اورژانس عمل کنید.
4. علائم حیاتی را به طور مرتب بررسی کنید.
5. از مصرف الکل خودداری کنید.
6. در صورت هایپوترمی شدید یا در دو سر طیف سنی، فرد را به بیمارستان منتقل کنید.

2. یخ‌زدگی

یخ‌زدگی زمانی رخ می‌دهد که پوست یا اعضای بدن به درجاتی دچار انجماد شوند. شدت یخ‌زدگی بستگی به سرمای محیط و مدت زمان مواجهه دارد و می‌تواند منجر به آسیب دائمی یا از دست دادن عضو شود.

علائم:

• احساس سوزن سوزن شدن
• تغییر رنگ پوست به سفید، کبود، یا سیاه
• خشکی و سفتی پوست

درمان:

1. دست‌های فرد را در زیر بغل خود گرم کنید و او را به محیط گرم منتقل کنید.
2. لباس‌ها و زیورآلات را از تن فرد خارج کنید و عضو دچار یخ‌زدگی را با دستان خود گرم کنید. مالش ندهید.
3. اگر انتقال به مرکز درمانی بیش از ۲ ساعت طول بکشد، عضو را در آب گرم (۳۷-۳۹ درجه سانتیگراد) به مدت کمتر از ۳۰ دقیقه قرار دهید. از گرم کردن مجدد خودداری کنید.
4. عضو را در پانسمان خشک و سبک قرار دهید و آن را بالاتر از سطح قلب نگه دارید. می‌توانید از مسکن‌های ساده استفاده کنید.
5. فرد را به بیمارستان منتقل کنید.

پیشگیری

• در زمان‌های اوج گرما و سرما از فضای بیرون پرهیز کنید.
• فعالیت بدنی خود را متناسب با دما تنظیم کنید.
• استراحت کافی داشته باشید و پوشاک مناسب انتخاب کنید.
• مایعات به میزان کافی بنوشید.
• در محیط گرم، هر از گاهی به مکان خنک و سایه‌دار بروید.

---

اجسام خارجی

اعضای حسی بدن:

1. پوست: شامل لایه‌های اپیدرم و درم، که بر روی چربی زیر جلدی قرار دارد. اپیدرم نازک‌تر و درم ضخیم‌تر است و بیشتر عناصر حیاتی بدن در لایه درم قرار دارند.
2. چشم‌ها: شامل عنبیه و مردمک برای تنظیم نور، عدسی برای تمرکز، و شبکیه برای تبدیل نور به سیگنال‌های عصبی که به مغز منتقل می‌شوند. چشم‌ها در جعبه استخوانی محافظت می‌شوند و پلک‌ها و ملتحمه از آن‌ها محافظت می‌کنند.
3. گوش‌ها: مسئول شنوایی و تعادل، با بخش‌های بیرونی و داخلی که امواج صدا را به پرده صماخ منتقل می‌کنند و به امواج عصبی تبدیل می‌کنند.
4. دهان و بینی: ورودی سیستم گوارشی و تنفسی. بینی با غشاهای موکوسی پوشیده شده که هوای ورودی را تصفیه و دما را تنظیم می‌کند. اپیگلوت در پشت حلق قرار دارد و از ورود غذا به راه تنفس جلوگیری می‌کند.

جسم خارجی بلعیده شده:

• بلع جسم خارجی: در صورت بلع جسم خارجی، ممکن است باعث انسداد راه هوایی یا آسیب به دستگاه گوارش شود. در مواردی که جسم بزرگ، نوک تیز، یا حاوی مواد مضر باشد، نیاز به خارج‌سازی فوری است.
• اقدامات: فرد را آرام کنید، تماس با اورژانس ۱۱۵ بگیرید، و از استفراغ جلوگیری کنید. جسم خارجی نباید به صورت کورکورانه خارج شود.

جسم خارجی در سایر حفرات بدن:

1. در چشم:
   • اجسام خارجی سطحی را می‌توان با شستشو و استفاده از سواپ تمیز خارج کرد. اجسام چسبیده به سطح یا نفوذ کرده باید تحت مراقبت پزشکی قرار گیرند.
   • اقدامات: فرد را از مالیدن چشم منع کنید، از آب تمیز یا محلول‌های استریل برای شستشو استفاده کنید، و در صورت عدم موفقیت درخواست کمک پزشکی کنید.
2. در گوش:
   • اجسام خارجی می‌توانند باعث انسداد یا آسیب به پرده صماخ شوند. حشرات می‌توانند با آب ولرم خارج شوند، اما اجسام بزرگ باید توسط متخصصین خارج شوند.
   • اقدامات: فرد را به بیمارستان ارجاع دهید، و اگر حشره‌ای گیر کرده است، آب ولرم بریزید.
3. در بینی:
   • اجسام خارجی در بینی می‌توانند باعث انسداد و عفونت شوند. باتری‌های دکمهای می‌توانند سوختگی ایجاد کنند. باید از وارد کردن آب به بینی خودداری کرد.
   • اقدامات: فرد را آرام کنید، از دستکاری در بینی خودداری کنید، و برای خارج کردن جسم به بیمارستان منتقل کنید.
4. فرورفتن اجسام خارجی در بدن:
   • اجسام خارجی مانند چاقو یا شیشه باید توسط متخصصین در بیمارستان خارج شوند. در سوانح، باید با اورژانس تماس گرفت و اطلاعات دقیق حادثه را ارائه داد.
   • اقدامات: اجسام را در صحنه حادثه خارج نکنید، و فرد را به بیمارستان منتقل کنید.

---

گزش‌ها و گازگرفتگی‌ها

این مقاله به بررسی انواع گزش‌ها و گازگرفتگی‌ها از جمله گازگرفتگی حیوانات و انسان، گزش حشرات، کنه، عقرب و مار گزیدگی و نیش جانوران دریایی پرداخته و اقدامات لازم در هر مورد را شرح می‌دهد.

1. گازگرفتگی حیوانات و انسان:
   • گازگرفتگی ممکن است باعث زخم‌های عمیق و آلودگی‌های میکروبی شود. انتقال بیماری‌هایی مانند هاری و کزاز از طریق گازگرفتگی امکان‌پذیر است.
   • اقدامات: شست‌وشوی زخم با آب و صابون، پانسمان، و مراجعه به بیمارستان برای واکسن کزاز و در صورت لزوم واکسن هاری.
2. گزش حشرات:
   • نیش حشرات ممکن است دردناک و در موارد نادر خطرناک باشد، به خصوص اگر واکنش‌های آلرژیک شدید ایجاد کند.
   • اقدامات: پاک کردن نیش، استفاده از کمپرس سرد، پایش علائم حیاتی و در صورت بروز علائم آلرژیک شدید، انتقال به مراکز درمانی.
3. نیش کنه:
   • کنه‌ها می‌توانند باعث انتقال بیماری‌ها شوند و باید به سرعت از بدن جدا شوند.
   • اقدامات: با پنس سر کنه را به آرامی بکشید و آن را برای بررسی‌های بعدی نگه دارید. مراجعه به مراکز درمانی ضروری است.
4. عقرب و مار گزیدگی:
   • گزش عقرب و مار ممکن است خطرناک و کشنده باشد و باعث واکنش‌های آلرژیک شدید شود.
   • اقدامات: آرامش دادن به قربانی، بی‌حرکت نگه داشتن عضو گزیده شده، پایش علائم حیاتی، و تماس با اورژانس.
5. نیش جانوران دریایی:
   • جانوران دریایی ممکن است با نیش خود باعث درد، قرمزی و تورم شوند.
   • اقدامات: شست‌وشوی محل نیش با آب گرم، غوطه‌ور کردن عضو مبتلا در آب گرم، پایش علائم حیاتی، و در صورت لزوم، مراجعه به مراکز درمانی.

---

بیماری‌های محیطی خاص

 

1. بیماری ناشی از ارتفاع:

• علت: کاهش اکسیژن در ارتفاعات به دلیل فشار پایین هوا.
• انواع: بیماری حاد کوهستان، ادم ریه و ادم مغزی ناشی از ارتفاع.
• علائم: سردرد، خستگی، سرگیجه، تهوع، تنگی نفس.
• درمان: کاهش ارتفاع سریع، مصرف داروهایی مانند استازولامید و دگزامتازون، استفاده از اکسیژن کمکی.
• پیشگیری: صعود آهسته، استراحت مناسب، اجتناب از الکل، و همراه داشتن تجهیزات و مواد غذایی کافی.

2. بیماری حرکت:

• علت: تضاد درک مغز از حرکت با تجربه واقعی.
• علائم: سرگیجه، تهوع، اختلال در تعادل.
• درمان: توقف حرکت، خوردن غذای سبک، نگاه به جلو در خودرو، استفاده از داروهای آنتی‌هیستامین.
• پیشگیری: رانندگی خودتان، نگاه به بیرون، استفاده از نعناع یا زنجبیل.

3. بیماری نزول:

• علت: کاهش فشار محیط پیرامون در حین غواصی.
• انواع: بیماری نزول و آمبولی گاز شریانی.
• علائم: خستگی، درد مفاصل، تنگی نفس، فلج اندام.
• درمان: استفاده از اکسیژن، تماس با اورژانس، انتقال به مرکز درمانی مجهز.
• پیشگیری: نزول آهسته در آب، عدم ماندن طولانی در آب سرد.

4. آسیب‌های ناشی از تشعشع:

• علت: مواجهه با مواد رادیواکتیو.
• علائم: سوختگی، تهوع، سردرد، ضعف.
• درمان: انتقال به محیطی امن، شستشوی سریع دست و صورت، آلودگی‌زدایی.
• پیشگیری: آشنایی با پروتکل‌های ایمنی و آلودگی‌زدایی در محل کار.

---

شوک

1. شوک چیست؟

• شوک حالتی است که سیستم گردش خون بدن نمی‌تواند اکسیژن کافی به بافت‌ها و ارگان‌های حیاتی برساند. این وضعیت معمولاً به علت خونریزی شدید، سوختگی‌های وسیع، مشکلات قلبی یا آنافیلاکسی رخ می‌دهد.

2. علائم شوک:

• اولیه: ضربان قلب بالا، پوست سرد و رنگ‌پریده، تعریق.
• پیشرفته: تنفس سریع و سطحی، نبض ضعیف، ضعف، تهوع/استفراغ، تشنگی، بی‌قراری، افت هوشیاری.

3. اقدامات در برخورد با بیمار در شوک:

• بیمار را به صورت طاقباز دراز کنید، در صورت امکان پاهای او را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
• علت شوک را درمان کنید (مثلاً کنترل خونریزی).
• لباس‌های تنگ را شل کنید.
• بیمار را گرم نگه دارید و از حرکت او جلوگیری کنید.
• در صورت افت هوشیاری، چیزی به بیمار نخورانید و ننوشانید.
• مرتباً علائم حیاتی بیمار را بررسی کنید.
• با اورژانس تماس بگیرید و تا رسیدن کمک، بیمار را تنها نگذارید.

---

مشکلات قلبی و کمک های اولیه

1. درد قفسه سینه چیست؟

• درد قفسه سینه می‌تواند ناشی از مشکلات عضلانی، ریوی، گوارشی یا قلبی باشد. به علت اهمیت مشکلات قلبی، حمله قلبی توضیح داده شده است.

2. حمله قلبی چیست؟

• حمله قلبی به علت انسداد ناگهانی عروق کرونر که عضله قلب را تغذیه می‌کند رخ می‌دهد. این انسداد می‌تواند منجر به مرگ قسمتی از عضله قلب (انفارکتوس قلبی) شود. استفاده از آسپرین می‌تواند گسترش آسیب را محدود کند.

3. علائم حمله قلبی و نحوه تشخیص:

• درد یا فشار مداوم در قسمت مرکزی قفسه سینه که ممکن است به فک، بازوها، یا شکم انتشار یابد. تنگی نفس، تهوع، استفراغ، تعریق، تغییرات ضربان قلب، و احساس ضعف نیز از دیگر علائم هستند. در افراد مسن، زنان، و افراد دیابتی ممکن است علائم مشخص نباشد.

4. زمان تماس با 115:

• اگر درد قفسه سینه بیش از 3-5 دقیقه طول بکشد یا تکرار شود، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.

5. اقدامات تا رسیدن اورژانس:

• فرد را در حالت نیمه‌نشسته قرار دهید، یک قرص آسپرین (325 میلی‌گرم) یا دو عدد آسپرین بچه بدهید تا بجود (مگر در صورت وجود حساسیت یا مشکلات مرتبط). اگر داروی قلبی دارد، به او اجازه دهید آن را مصرف کند. هوشیاری، تنفس، و ضربان قلب را مرتباً بررسی کنید.

6. شروع احیای قلبی:

• اگر فرد دچار ایست قلبی شد (افت هوشیاری، عدم تنفس، و فقدان ضربان قلب)، او را به پشت بخوابانید و احیای قلبی-ریوی را آغاز کنید.

 

---

مشکلات سیستم تنفسی و کمک های اولیه

1. سیستم تنفسی چگونه کار می‌کند؟

• سیستم تنفسی اکسیژن را به داخل بدن وارد کرده و دی‌اکسیدکربن را از بدن خارج می‌کند. این فرآیند توسط مغز و سلول‌های عصبی کنترل می‌شود.

2. منظور از ایست تنفسی و زجر تنفسی چیست؟

• زجر تنفسی: شرایطی که تنفس سخت و فرد دچار تنگی نفس شدید می‌شود.
• ایست تنفسی: توقف کامل تنفس که می‌تواند ناشی از زجر تنفسی باشد.

3. علل ایست و زجر تنفسی:

• انسداد مسیر تنفسی، استشمام دود یا گاز، آسیب‌های قفسه سینه، بیماری‌های تنفسی مانند آسم، حمله قلبی، واکنش‌های آلرژیک، مسمومیت‌ها و آسیب به مغز.

4. چگونه ایست و زجر تنفسی را تشخیص دهیم؟

• علائم شامل عدم تنفس یا مشکل در نفس کشیدن، تنفس صدا دار، تغییرات رنگ پوست، درد قفسه سینه، و حالت ترس است.

5. زمان تماس با اورژانس:

• در صورت عدم تنفس، تنگی نفس، تنفس‌های خیلی سریع یا خیلی آهسته، استفاده از عضلات فرعی تنفسی، یا افت هوشیاری، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.

6. اقدامات تا رسیدن اورژانس:

• شرایط بیمار را ارزیابی کنید، علت را برطرف کنید، هوای تازه فراهم کنید، بیمار را در حالتی راحت بنشانید، راه هوایی را باز نگه دارید، و در صورت نیاز احیای قلبی-ریوی را آغاز کنید.

آسم

1. منظور از آسم چیست؟

• آسم التهاب راه‌های هوایی است که باعث باریک شدن موقت آنها می‌شود و با علائمی مانند تنفس صدادار (ویز)، تعریق، تنفس‌های سریع و سطحی، و احساس ترس همراه است.

2. محرک‌های حمله آسم:

• فعالیت بدنی، هوای سرد، عطر، دود سیگار، گرد و خاک، عفونت‌های تنفسی، گیاهان، داروها، تغییرات آب و هوا، و دمای بالا.

3. چگونه از حمله آسم جلوگیری کنیم؟

• محدود کردن محرک‌ها، کنترل احساسات، جلوگیری از عفونت‌ها، ورزش با احتیاط، کاهش محرک‌های محیطی، و استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک.

4. اقدامات در برخورد با فرد مبتلا به حمله آسم:

• تماس با اورژانس، حفظ آرامش، کمک به بیمار برای نشستن در حالتی راحت، آزاد کردن لباس‌های تنگ، کمک به مصرف داروهای آسم، و در صورت نیاز شروع احیای قلبی-ریوی.

5. نحوه استفاده از اسپری آسم:

• بیمار را بنشانید، اسپری را تکان دهید، درپوش را بردارید، از بیمار بخواهید نفس خود را بیرون دهد، دهانه اسپری را در دهان قرار داده و اسپری را فعال کنید. بیمار باید نفس را برای چند ثانیه نگه دارد و سپس چند نفس عمیق بکشد.

6. داروهای کنترل کننده آسم:

• داروها به دو دسته تقسیم می‌شوند: داروهای کنترل طولانی‌مدت که باعث کاهش التهاب راه هوایی می‌شوند و داروهای سریع‌الاثر که برای توقف حمله آسم استفاده می‌شوند. این داروها معمولاً به صورت استنشاقی مصرف می‌شوند.

 

---

مشکلات سیستم عصبی:

1. سکته مغزی:

• تعریف: زمانی رخ می‌دهد که خونرسانی به بخشی از مغز قطع شود یا خونریزی مغزی رخ دهد.
• علل: ایجاد لخته در رگ یا پارگی رگ‌ها. عوامل خطرزا شامل فشار خون بالا، دیابت، سیگار کشیدن، و رژیم غذایی نامناسب.
• سکته مغزی گذرا: علائم مشابه سکته مغزی اما با بهبودی سریع (چند دقیقه تا یک ساعت)، که همچنان نیاز به مراجعه به بیمارستان دارد.
• تشخیص: علائم شامل ضعف عضلانی یک‌طرفه، اختلال در صحبت کردن، و استفاده از روش FAST (صورت، بازو، تکلم، زمان).
• علائم: ضعف عضلات صورت، اختلال در صحبت کردن و دید، سردرد شدید، و عدم تعادل.
• اقدامات اولیه: اطمینان از باز بودن راه هوایی، تماس با اورژانس، چک‌کردن سطح هوشیاری و جلوگیری از دادن غذا و نوشیدنی.

2. تشنج:

• در اطفال:
  • علل: عفونت‌ها و تب.
  • علائم: حرکات غیرطبیعی بدن، تب، استفراغ، خیره‌شدن، و بی‌اختیاری ادرار.
  • اقدامات: جلوگیری از آسیب، چرخاندن کودک به پهلو در صورت استفراغ، جلوگیری از قرار دادن اجسام در دهان.
• در بالغین:
  • علل: اختلالات الکتریکی مغز، ضربه به سر، عفونت، و کمبود اکسیژن.
  • علائم: انقباضات غیرارادی، خیره‌شدن، کف از دهان، و خواب عمیق پس از تشنج.
  • اقدامات: جلوگیری از حرکت دادن فرد، باز نگه‌داشتن راه هوایی، و تماس با اورژانس در صورت تکرار یا طولانی شدن تشنج.

3. میگرن:

• تعریف: سردرد حمله‌ای شدید که ممکن است با تهوع و حساسیت به نور همراه باشد.
• تشخیص: درد شدید یک‌طرفه، اختلال در دید، و علائم همراه.
• اقدامات: کمک به مصرف داروها، قرار دادن فرد در محیطی ساکت و تاریک، و مراجعه به پزشک در صورت اولین حمله.

4. غش کردن:

• تعریف: از دست دادن موقت هوشیاری به دلیل کاهش جریان خون به مغز.
• علل: خستگی، گرسنگی، درد، و نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت.
• تشخیص: رنگ‌پریدگی، تعریق، و افت هوشیاری.
• اقدامات: خواباندن فرد به پشت با پاهای بالا، آزادکردن لباس‌های تنگ، و جلوگیری از دادن نوشیدنی.

5. سرگیجه:

• تعریف: اختلال در تعادل با احساس چرخیدن محیط.
• علائم همراه: تهوع، استفراغ، وزوز گوش، و کاهش شنوایی.
• اقدامات: ثابت نگه‌داشتن فرد، پرهیز از تغییر وضعیت، و تماس با اورژانس در موارد شدید.

6. مننژیت:

• تعریف: التهاب لایه‌های اطراف مغز یا نخاع که ممکن است با باکتری یا ویروس ایجاد شود.
• تشخیص: تب، سردرد شدید، سفتی گردن، حساسیت به نور، و ضایعات پوستی.
• اقدامات: ارجاع فوری به بیمارستان یا تماس با اورژانس، چک‌کردن مداوم هوشیاری، تنفس، و ضربان قلب.

---

دیابت چیست؟

دیابت نوعی اختلال در تولید یا عملکرد انسولین است که منجر به افزایش یا کاهش قند خون می‌شود. دو نوع دیابت وجود دارد:

• دیابت نوع 1: وابسته به تزریق انسولین، معمولاً در سنین پایین ظاهر می‌شود.
• دیابت نوع 2: غیر وابسته به انسولین و مرتبط با چاقی.

 

افزایش قند خون

• تشخیص: پرنوشی، پرادراری، پرخوری، پوست گرم و خشک، ضربان قلب و تنفس سریع، بوی میوه در تنفس، بی‌حالی، تحریک‌پذیری.
• عوارض: آسیب به ارگان‌ها، کتواسیدوز دیابتی، کمای دیابتی.
• اقدامات کمک های اولیه:
  1. تماس با 115.
  2. انتقال بیمار به مرکز درمانی.
  3. بررسی پاسخ‌دهی، تنفس و ضربان قلب.
  4. عدم استفاده از دارو بدون دستور پزشک.
  5. در صورت نیاز، شروع احیای قلبی-تنفسی.

 

افت قند خون

• تشخیص: احساس ضعف، گرسنگی، بی‌حالی، تعریق سرد، نبض تند، لرزش، کاهش هوشیاری.
• عوارض: تشنج، افت هوشیاری، آسیب مغزی یا مرگ.

• اقدامات کمک های اولیه:

  1. کمک به بیمار هوشیار برای مصرف قند یا شیرینی.
  2. اگر بهبود یافت، استراحت کند.
  3. تماس با 115 اگر شرایط بهبود نیافت.
  4. در صورت کاهش هوشیاری، چیزی به بیمار ندهید.
  5. در صورت نیاز، شروع احیای قلبی-تنفسی.

---

مسمومیت

مسمومیت به آسیب یا اختلالی گفته می‌شود که در اثر ورود یک ماده سمی به بدن، به‌طور تصادفی یا عمدی، ایجاد می‌شود.

راه‌های ورود سم به بدن

سم ممکن است از طریق خوردن، تنفس، جذب پوستی یا تزریق وارد بدن شود.

اصول کلی برخورد با افراد مسموم

1. جمع‌آوری اطلاعات از محل (اطرافیان، بوی محل، جعبه دارویی).
2. بررسی علائم فرد (تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم، مشکل تنفسی، تغییر هوشیاری).
3. خروج فرد از محیط ناامن و اولویت دادن به ایمنی خود.
4. بررسی هوشیاری فرد و تماس با 115 در صورت تهدید حیاتی.
5. خودداری از دادن خوراکی به فرد.
6. انجام اقدامات لازم برای رقیق کردن سم و خروج آن از بدن (با راهنمایی اورژانس).

اقدامات کمک های اولیه تا قبل از رسیدن 115

• شناسایی ماده سمی و دور کردن فرد از منبع مسمومیت.
• استفاده از دستکش و شستشوی پوست با آب.
• در صورت نیاز، تحریک به استفراغ با کسب اجازه از اورژانس.

 

مسمومیت‌های تماسی در کمک های اولیه

• شناسایی ماده سمی.
• دور کردن فرد از منبع مسمومیت.
• شستشوی پوست با آب و تعویض لباس‌های آلوده.
• انتقال فرد به مرکز درمانی.

مسمومیت‌های تزریقی در کمک های اولیه

شامل مسمومیت ناشی از تزریق مواد سمی یا نیش حشرات و گازگرفتگی.

مسمومیت‌های خوراکی

• مواد غذایی: مسمومیت ناشی از باکتری‌ها یا ویروس‌ها. فرد را وادار به نوشیدن مایعات کنید.
• الکل: مسمومیت با الکل باعث تغییر رفتاری، تهوع، استفراغ و افت دمای بدن می‌شود. فرد را گرم نگه دارید و راه هوایی را کنترل کنید.
• داروها: مسمومیت ناشی از مصرف نابه‌جا یا بیش از حد دارو. داروی مصرفی را شناسایی کنید.
• مواد مخدر: علائم شامل مشکل تنفسی، کاهش ضربان قلب، تنگی مردمک‌ها، و کاهش هوشیاری است. احیای پایه را در صورت نیاز آغاز کنید.

مسمومیت‌های استنشاقی

شامل گازها و بخارات سمی. علائم شامل سردرد، گیجی، تغییر رنگ پوست و اختلال هوشیاری است. فرد را از محل دور کرده و راه هوایی را باز نگه دارید.

 

---

سایر اورژانسهای داخلی:

اسهال و تهوع/استفراغ

علت: التهاب و عفونت سیستم گوارشی که باعث از دست دادن مایعات و نمک بدن می‌شود.

اقدامات کمک‌ های اولیه:

1. جلوگیری از کم‌آبی با دادن مایعات کم و مکرر (آب یا آب میوه غیر شیرین).
2. خودداری از دادن داروی ضد اسهال.
3. در صورت تداوم علائم، به پزشک مراجعه کنید، خصوصاً برای کودکان و سالمندان.
4. آرامش دادن به فرد و کمک به تمیز کردن صورت.
5. در صورت وجود علائم شدید (درد قفسه سینه، مشکل تنفسی)، با 115 تماس بگیرید یا فرد را به مرکز درمانی ببرید.

کم‌آبی فعالیتی

تعریف: کم‌آبی ناشی از فعالیت شدید در آب و هوای گرم و مرطوب یا قرار گرفتن طولانی در معرض آفتاب.

علائم: خشکی چشم‌ها و دهان، سردرد، ادرار تیره، کاهش میزان ادرار، گرفتگی عضلانی.

اقدامات کمک های اولیه:

1. به فرد اطمینان داده و او را بنشانید.
2. مایعات فراوان (آب، نوشیدنی ورزشی، ORS) بدهید.
3. عضلات را به آرامی کشش و ماساژ دهید.
4. مرتب شرایط فرد را چک کنید.
5. در صورت عدم بهبودی سریع، استفراغ، تب یا کاهش سطح هوشیاری، فرد را به مرکز درمانی منتقل کنید.

حمله هراس درکمک های اولیه

تعریف: دوره ناگهانی اضطراب شدید که ممکن است بدون دلیل واضح یا در موقعیت‌های غیر استرس‌زا رخ دهد.

علائم: تنفس سریع، تنش عضلانی، سردرد، تپش قلب، تعریق، گزگز دست‌ها و پاها، گیجی.

اقدامات کمک های اولیه:

1. سؤال در مورد عامل ترس در صورت سابقه.
2. اجتناب از مهار فیزیکی.
3. انتقال فرد به محل ساکت و دور کردن از عامل هراس.
4. آرامش دادن و توضیح علت حالت.
5. تشویق به تنفس آرام‌تر و در صورت نیاز، تنفس در پاکت کاغذی.
6. ماندن در کنار فرد تا آرام شدن.

 

خونریزی داخلی در کمک های اولیه

تعریف: خونریزی داخل بدن که منجر به اختلال در عملکرد اعضای حیاتی می‌شود.

تشخیص: علائم شامل درد و حساسیت در ناحیه آسیب‌دیده، نبض تند که به‌تدریج کند می‌شود، پوست رنگ‌پریده، سرد و مرطوب، تهوع، سردرد، سرگیجه، تاری دید، ضعف عمومی، اختلال در تنفس، و بیقراری. در خونریزی شدید، علائم شوک ظاهر می‌شود.

اقدامات کمک های اولیه:

1. فرد را بی‌حرکت کنید و سر را پایین‌تر از پاها قرار دهید.
2. لباس‌های تنگ را آزاد کنید.
3. به فرد آرامش دهید و وضعیت هوشیاری، ضربان قلب و تنفس را مرتب چک کنید.
4. فرد را از نظر سایر آسیب‌ها بررسی کنید و با پتو بپوشانید.
5. به فرد چیزی برای خوردن و آشامیدن ندهید.
6. در صورت مشاهده علائم شوک بدون شواهد خونریزی خارجی، به خونریزی داخلی شک کنید.

برای دسترسی به مطالب بیشتر می‌توانید به وبسایت جناب آنلاین مراجعه کنید.